IBAN İle Tahsilatın Vergi Riski

Son dönemde banka hesabınıza giren çıkan paralara hiç dikkat ettiniz mi? “Aman ne olacak, alt tarafı arkadaşım gönderdi” ya da “Müşteri havale yaptı, faturayı sonra keserim” dediğiniz o anlar, aslında vergi dairesinin radarında kırmızı bir ışık yakıyor olabilir. Özellikle Instagram üzerinden satış yapanlar, freelancerlar veya elden tahsilat yerine IBAN isteyen işletmeler için çember daralıyor.

Gelir İdaresi Başkanlığı’nın (GİB) yeni teknolojik altyapısı, banka hareketlerini yapay zeka destekli analizlerle tarıyor. Peki, şahsi hesabınızı ticari bir kasa gibi kullanmanın bedeli ne? Gelin, bu konuyu “şehir efsanelerinden” arındırıp gerçeklerle konuşalım.

Maliye Banka Hesabımı Görebilir Mi?

En çok sorulan, cevabı en çok merak edilen soru bu. Cevap çok net: Evet, hem de anlık olarak.

Eskiden banka hareketleri sadece özel bir inceleme başlatıldığında istenirdi. Ancak şu anki sistemde, bankalar belirli periyotlarla ve şüpheli işlem limitleri aşıldığında verileri otomatik olarak Gelir İdaresi ile paylaşıyor. Eğer vergi mükellefi değilseniz ama hesabınıza sürekli farklı kişilerden “Sipariş ödemesi”, “Ürün bedeli”, “Danışmanlık ücreti” gibi açıklamalarla ya da açıklamasız düzenli para girişleri oluyorsa, Maliye’nin algoritması sizi “Potansiyel Kayıt Dışı Ticari Kazanç Sahibi” olarak etiketliyor.

Bu durum sadece satış yapanlar için değil, Ankara muhasebe süreçlerini yönettiğimiz hizmet sektörü çalışanları veya motokuryeler için de geçerli. Hesabınıza gelen her kuruşun bir açıklaması ve gerekçesi olmak zorunda.

IBAN Denetimine Takılırsam Ne Olur

Diyelim ki bir Ankara şirket kuruluşu yapmadan, şahsi hesabınızdan bir süre satış yaptınız ve bu tespit edildi. Süreç genellikle sizi vergi dairesine “izahat” vermeye çağıran bir tebligatla başlar. Eğer bu paraların ticari bir kazanç olmadığını ispatlayamazsanız (ki düzenli para girişlerinde bu imkansıza yakındır), karşılaşacağınız tablo şudur:

• Geçmişe Dönük Mükellefiyet: Tespit edilen ilk işlem tarihinden itibaren adınıza zorla vergi mükellefiyeti açılır.

• KDV ve Gelir Vergisi: O tarihten bugüne kadar tahsil ettiğiniz tüm paralar üzerinden KDV ve Gelir Vergisi hesaplanır.

• Vergi Ziyaı Cezası: Ödemediğiniz verginin 1 katı kadar (bazen 3 katı) ceza kesilir.

• Özel Usulsüzlük Cezası: Kesmediğiniz her fatura için ayrı ayrı ceza uygulanır.

Bu tablo, kazandığınız paranın tamamını, hatta daha fazlasını devlete geri ödemeniz anlamına gelebilir. Bu yüzden e-ticaret muhasebesi sadece fatura kesmek değil, banka hareketlerini de disipline etme sanatıdır.

E-Ticaret ve Freelance Çalışanlar İçin Çözüm Yolları

Panik yapmaya gerek yok, çözüm sandığınızdan çok daha basit ve az maliyetli. “Benim kazancım ne ki şirket kurayım?” demeyin. Özellikle 29 yaş altındaysanız “Genç Girişimci” desteği ile 1 yıl boyunca Bağ-Kur priminizi devlet ödüyor ve 3 yıl boyunca yıllık 230.000 TL’ye (2024 yılı için değişen oranlar olabilir) kadar gelir vergisinden muaf oluyorsunuz.

Yapmanız gerekenler sırasıyla şöyledir:

1. Şahıs Şirketi Kurun: Bir günde açılışını yapabileceğimiz şahıs işletmesi ile yasallaşın.

2. Ticari Hesap Kullanın: Şahsi harcamalarınızla ticari tahsilatlarınızı ayırın.

3. Ankara E-Ticaret Muhasebe Desteği: Özellikle pazar yerlerinde (Trendyol, Hepsiburada vb.) satış yapıyorsanız veya kendi sitenizden tahsilat alıyorsanız, entegrasyonu bilen bir mali müşavirle çalışın.

Yurt Dışına İş Yapıyorsanız Durum Farklı

Eğer Türkiye içine değil de, yurt dışına yazılım, tasarım, veri analizi gibi hizmetler veriyor ve ödemeyi IBAN’ınıza döviz olarak alıyorsanız çok şanslısınız. Devlet ihracatçıyı seviyor ve koruyor. Bu kazançlarda %50 veya %80’e varan kazanç istisnaları mevcut.

Bu konu çok detaylı ve sizin için büyük bir fırsat olabilir. Detayları öğrenmek ve paranızın cebinizde kalmasını sağlamak için Döviz Kazancında Vergi Avantajı Var Mı? yazımızı mutlaka okumanızı öneririm. Oradaki istisnalar sizi büyük bir vergi yükünden kurtarabilir.

Başkasının IBAN Hesabını Kullanmak Çözüm Mü?

Kesinlikle hayır. Son dönemde “IBAN Kiralama” adı altında yapılan işlemler, “Suç Gelirlerinin Aklanması” kapsamına dahi girebiliyor. Eşinizin, dostunuzun hesabını ticari tahsilat için kullanmak, hem sizi hem de hesap sahibini yakar. Hesap sahibi de “Benim haberim yoktu” diyerek işin içinden sıyrılamaz. Vergi cezası hesap sahibine gelir.

Profesyonel bir Ankara muhasebeci olarak tavsiyem; işinizi yasal zemine oturtun, kafanız rahat olsun. Uyurken “Acaba ceza gelir mi?” diye düşünmektense, verginizi ödeyip işinizi büyütmeye odaklanın.

Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S)

Soru 1: Şahsi hesabıma gelen paralar için ne zaman şirket kurmalıyım?

Cevap: Süreklilik arz eden ticari bir faaliyetiniz varsa, ilk satıştan önce şirket kurmalısınız. Bir veya iki kereye mahsus ikinci el eşya satışı (kendi kullandığınız) ticari kazanç sayılmaz ancak düzenli satış vergiye tabidir.

Soru 2: Elden para alırsam Maliye tespit edebilir mi?

Cevap: Elden tahsilatın takibi bankaya göre daha zordur ancak “şikayet”, “kargo çıkış kayıtları” veya “müşterinin beyanı” (B formu vb.) ile tespit edilebilir. Risk her zaman vardır.

Soru 3: Geriye dönük vergi cezası gelirse taksitlendirme olur mu?

Cevap: Evet, çıkan vergi borçları ve cezalar için genellikle uzlaşma veya yapılandırma (taksitlendirme) imkanları sunulmaktadır. Ancak anapara ve faiz yükü yine de ağır olabilir.

Soru 4: Ankara’da e-ticaret muhasebesi için fiziki ofise gitmem gerekir mi?

Cevap: Hayır, dijitalleşen muhasebe sistemleri sayesinde Ankara e-ticaret muhasebe işlemlerinizi uzaktan, online olarak da yönetebiliyoruz. Fiziki evrak taşıma devri kapanmak üzere.

Soru 5: Arkadaşımın hesabına gelen paradan ben sorumlu olur muyum?

Cevap: Ticari faaliyet sizin tarafınızdan yapıldıysa asıl sorumlu sizsiniz ancak hesap sahibi de bu trafiğe izin verdiği için incelemeye alınır, müteselsil sorumlu tutulabilir ve başı ağrıyabilir.